Oddychanie pudełkowe (od angielskiego box breathing) to jedna z najpopularniejszych relaksacyjnych technik oddechowych stosowanych na całym świecie, która wielu ludziom pomaga pozbyć się stresu i lęków. Wbrew pozorom, nie polega ona na oddychaniu do pudełka, a sposobie w jaki wizualizujemy sobie nasz oddech.
Oddychanie pudełkowe przebiło się do szerszej publiki, głównie za sprawą książki Unbeatable Mind autorstwa Marka Divinea, byłego dowódcy US Navy Seals. Żołnierze tej jednostki, podczas szkoleń, uczą się wykorzystywać swój oddech do radzenia sobie w najbardziej stresujących sytuacjach.
Co to jest oddychanie pudełkowe?
Oddychanie pudełkowe inaczej nazywane też oddychaniem kwadratowym, to technika oddychania, polegająca na podzieleniu oddechu na stałe, trwające tyle samo czasu etapy – wdech, wtrzymanie oddechu, wydech, wstrzymanie oddechu. Dodatkowo uwzględnia ona także wizualizowanie sobie każdy z tych kroków w naszych myślach.
Gdy oddychamy normalnie, wykonując swoje zwykłe codzienne czynności, nasz oddech cały czas się zmienia. Nie zastanawiamy się jak często oddychamy i ile czasu zajmuje nam wdech oraz wydech.
Jak możesz się domyślić, jeśli czegoś nie kontrolujemy, może to działać na nas z różnym skutkiem. Oddech nie jest wyjątkiem. Gdy jesteśmy zestresowani i przeróżne myśli kłębią się w naszej głowie, nasze ciało wchodzi w tryb przetrwania. Nasze tętno oraz oddech przyspieszają i czujemy się bardziej pobudzeni niż zwykle, a umówmy się, nie jest to nasz pożądany stan gdy chcemy np. zasnąć.
Dzięki oddychaniu pudełkowemu, możemy osiągnąć dwie rzeczy:
- Uspokoimy i spowolnimy oddech, dzięki czemu wyślemy informację do mózgu, że nadszedł czas rozluźnienia.
- Zajmujemy nasze myśli dzięki prostej technice wizualizowania sobie naszego oddechu.
Jak wykonywać oddychanie pudełkowe krok po kroku?
Postaraj się znaleźć ciche ustronne miejsce, bez niepotrzebnych rozpraszaczy. Jeśli czujesz że twój nos jest zablokowany, postaraj się go oczyścić lub skorzystaj z plastra.
Usiądź z wyprostowanymi plecami lub połóż się na podłodze. Rozluźnij mięśnie i zamknij oczy. Gdy będziesz oddychał postaraj kierować się swój oddech w okolice brzucha.
Wyobraź sobie, że przed tobą znajduje się kwadrat.
- Weź wdech nosem, powinien on trwać równo 4 sekundy. W myślach wyobraź sobie, strzałeczkę, która porusza się po jednym z boków kwadratu (Ja przynajmniej tak to robię, ale formę wizualizacji pozostawiam Tobie)
- Wtrzymaj oddech na 4 sekundy. Wizualizuj sobie jak strzałeczka przemieszcza się po kolejnym z boków kwadratu
- Zrób 4 sekundowy wydech. Przesuwaj się po kolejnym boku kwadratu.
- Wstrzymaj oddech na 4 sekundy. Dojedź strzałeczką do boku, od którego zaczynałeś.
- Powtarzaj te kroki przez około 5 minut.
Aby łatwiej Ci to było sobie wyobrazić przygotowałem animację, którą znajdziesz poniżej:
Jak widzisz, oddychanie pudełkowe to prosta technika, którą możesz zastosować tak naprawdę zawsze kiedy odczuwasz stres bądź lęk.
Jeśli pierwszy raz wykonujesz to ćwiczenie i masz problem z wstrzymywaniem powietrza przez długi czas lub trudno jest Ci zrobić tak długi wydech, możesz skrócić każdy z kroków do 3 sekund. Gdy zaczniesz wykonywać to ćwiczenie systematycznie, twoje możliwości wzrosną i będziesz mógł wytrzymywać dłużej.
Co daje oddech pudełkowy?
Oddech pudełkowy, to technika, której zadaniem jest regulacja naszego układu nerwowego. Gdy oddychamy w ten sposób, stymulujemy swój przywspółczulny układ nerwowy, co skutkuje wysłaniem informacji do naszego mózgu, że nadszedł czas rozluźnienia. Poniżej znajdziesz wszystkie korzyści płynące z oddychania pudełkowego:
- Redukcja stresu poprzez obniżenie poziomu kortyzolu
- Poprawa koncentracji dzięki lepszemu dotlenieniu
- Szybsze zasypianie i ogólna poprawa jakości snu
- Wsparcie zdrowia psychicznego i kontrola nad emocjami
- Obniżenie ciśnienia krwi i tętna
Jak widzisz, świadome oddychanie ma wiele zalet. Może być ono zastosowane doraźnie, kiedy odczuwasz silny stres bądź duże emocje.
Jeśli chcesz, możesz potraktować tą technikę jako ćwiczenie oddechowe. Jeśli będziesz praktykować je kilka razy w tygodniu, możesz liczyć na poprawę zdrowia swojego układu oddechowego, co przełoży się na lepsze samopoczucie i więcej energii!
Czy istnieją przeciwwskazania do wykonywania oddychania pudełkowego?
Oddychanie pudełkowe jest bezpieczną formą radzenia sobie ze stresem, którą może stosować prawie każdy niezależnie od wieku. Warto mieć jednak na uwadze, że jeśli nigdy nie wykonywałeś żadnych ćwiczeń oddechowych, długotrwałe wstrzymywanie oddechu może prowadzić do pojawienia się lekkich zawrotów głowy. To normalne i nie powinieneś się tego obawiać.
Jeśli jednak chorujesz na serce, bądź jesteś kobietą w ciąży, lepiej powstrzymać się od wykonywania tego rodzaju technik i w pierwszej kolejności skonsultować je z lekarzem.
Sprawdź inne ćwiczenia oddechowe pozwalające pozbyć się stresu